محبوبیت و کاربرد برنامه نویسی مخصوصا برنامه نویسی تحت وب در سالهای اخیر به حدی بیشتر شده که بسیاری از افراد و صاحبین کسب و کار برای طراحی سایت خود این سوال در کنج ذهنشان وجود دارد که برنامه نویسی سایت چیست؟ معمولا بسیاری از عموم با شنیدن نام برنامه نویسی به یاد فیلمهای سینمایی یا هکهای سیستمهای بانکی و موشکی میافتند.
درآمد بالای برنامه نویسی در کنار کاربرد بسیار زیاد زبانهای برنامه نویسی موجب شده تا افراد زیادی به اینکه برنامه نویسی چیست، بیندیشند. ما در ادامه قصد داریم شما را با سایت نویسی چیست و همچنین بهترین زبان برنامه نویسی سایت چیست، آشنا کنیم.
برنامه نویسی چیست و چه مفهومی دارد؟
یکی از روشهای حل مسئله به واسطه کامپیوتر را برنامهنویسی میگویند. برای درک مطلب و اینکه برنامه نویسی چیست، بگذارید یک مثالی را بزنیم.
تصور کنید شما وارد یک بانک میشوید، متصدی نه شما را از روی ظاهر میشناسند و نه از روی نام، به محض ورود و نشستن پشت باجه کد ملی را میخواهد. متصدی به کمک کد ملی منحصر به فرد هر شخص، تمامی اطلاعات حساب بانکی او را مییابد و هر کاری را بخواهید برایتان انجام میدهد. این امکان برای ماشین یا کامپیوتر به وسیله برنامهنویسی ایجاد شده است. در حقیقت با کدنویسی فرد قادر است به ماشین دستور بدهد و از میان میلیونها اطلاعات، اطلاعات شما را پیدا کند.
به طور کلی و خلاصه، برنامه نویسی یک علم محسوب میشود که به کمک آن میتوان به کامپیوتر دستوراتی را انجام داد. کدهایی که توسط یک برنامه نویس نوشته میشود، به صورت فرمان به مغز کامپیوتر (CPU) ارسال و پردازش میشود و خروجی کار به کاربر نمایش داده میشود.
کامپیوترها زبان انسانی را متوجه نمیشوند و هیچ یک از آنها را درک نمیکنند. آنها اعداد را به صورت صفر و یک که همان کدهای باینری هستند درک میکنند. در تحقیقات با بهره از کدهای 0 و 1 نرمافزار یا سایت نوشته و ماشین یا کامپیوتر آن را اجرا میکند.
در پاسخ به این سوال که برنامه نویسی سایت چیست در یک مفهوم ساده میتوان گفت: علم حل مسئله است.
کاربردهای برنامه نویسی چیست؟
برنامه نویسی در هر چیزی کاربرد دارد. اگر همین حالا یک وسیله هوشمند در اطراف خود مشاهده میکنید، شک نکنید که قطعه کدی دستورات و فرمانها را به ماشین یا سیستم هوشمند میدهد و آن در حال اجرای این کدها است.
یک مثال ساده گوشی موبایل است. احتمالا شما میدانید که بسیاری از امور روزمره را میتوانید با گوشی هوشمند در دست خود انجام دهید. از زنگ زدن و فرستادن پیام گرفته تا عکس، پخش موزیک، ویدیو و… . با نصب هر برنامه و انجام یک کار، برنامه یا قطعه کد خاصی روی موبایل شما اجرا میشود. این مورد درباره یخچالهای هوشمند و ماشین لباسشویی نیز به همین صورت خواهد بود.
برنامهنویسی علم حل مسئله بوده که در تمامی جنبههای صنعتی، پزشکی، تجاری و غیرتجاری کاربرد دارد. بنابراین حتی در انجام کارهای روزمره نیز میتوان از این کدها بهره گرفت.
بهترین زبان برنامه نویسی سایت چیست
به طور کلی زمانی که قصد دارید یک سایت را با بهره از کدها راهاندازی کنید، باید به دو بخش بک اند و فرانت اند توجه کنید. چرا که برخی از زبانهای برنامه نویسی مختص به بک اند و برخی دیگر مختص به فرانت اند هستند. برنامه نویسان به طور کلی به دو دسته بک اند کار و فرانت اند کار در بازار تقسیم میشوند و هر کدامشان وظیفه مشخصی بر عهده دارند. در ادامه درباره برنامه نویسی مختص هر بخش اطلاعات جامع و دقیقتری را در اختیار قرار خواهیم داد.
زبانهای برنامهنویسی فرانت اند (Frontend)
فرانت اند به بخش در معرض دید کاربر گفته میشود. دقیقا همان محیط یا بخشی که کاربر آن را میبیند و از آن استفاده میکند. از آنجایی که این بخش مستقیما با کاربر در ارتباط است، باید بسیار قوی، تعاملی و جذاب طراحی شود. عناصر و عوامل بسیار زیادی روی رابط کاربری قوی و جذاب تاثیرگذار هستند که از مهمترین آنها میتوان به زبان برنامهنویسی اشاره کرد. بهترین زبان برنامه نویسی برای طراحی سایت فروشگاهی و… عبارت است از:
زبان برنامه نویسی HTML
با وجود اینکه HTML را جزء زبان برنامهنویسی نمیدانند اما بسیاری از استارتاپهای نوظهور به دلیل جنبههای خاص این زبان برنامهنویسی وبسایت خود را با این زبان طراحی و ساختاربندی کردهاند. بنابراین شاید کاملا منطقی باشد که HTML را یک زبان برنامهنویسی جهت طراحی سایت دانست. البته نقاط قوت و ضعف برای این زبان برنامهنویسی بسیار است و باید براساس نوع نیازتان آن را برای طراحی سایت استفاده کنید.
ویژگیهای HTML:
- اچ تی ام ال یک زبان کاملا نشانهگذاری شده است که ایجاد ساختار صفحه را به شدت آسان و راحت میکند.
- این زبان برنامهنویسی شامل بلوکهای ضروری (Head, title, body. Doctype) است. براساس این ویژگیها و بلوکهای ضروری صفحات ایجاد میشوند.
- به HTML یک زبان سبک وزن نیز گفته میشود. چرا که حین بارگیری سرعت فوقالعادهای دارد.
نقاط قوت:
- یادگیری زبان HTML به نسبت سایر زبانها راحتتر است.
- ساختار به نسبت سادهای داشته و میتوان از آن به راحتی بهره گرفت.
- تمام مرورگرها با این زبان سازگاری کامل دارند.
نقاط ضعف:
- HTML زبانی استاتیک است.
- به نسبت سایر زبانهای برنامهنویسی امنیت پایینی دارد.
- این زبان به برخی چیزها وابسته بوده و بدون آنها عملا کاری نمیکند.
CSS (Cascading Style Sheets)
احتمالا اگر کمی درباره زبانهای برنامه نویسی اطلاعات داشته باشید به این بخش که برسید، میگویید CSS که زبان برنامهنویسی نیست. بله؛ ما هم کاملا بر این موضوع واقفیم که CSS زبان برنامه نویسی و تنها دوست و رفیق HTML است. در حقیقت هر چیز بیروحی که با HTML مینویسید را میتوانید با CSS ساختار و رنگ بدهید. CSS شاید جزء زبانهای برنامهنویسی اصلی نباشد اما جزء پایههای مهم طراحی وبسایت خواهد بود. در حقیقت بدون سی اس اس وبسایت شما پر از رنگ سفید و دکمههای یکنواخت تکراری خواهد بود.
در واقع سی اس اس با بهره از سینتکسهای خاص با عناصر اچ تی ام ال ارتباط برقرار کرده تا به آنها سرشکل و استایل درستی بدهد.
ویژگیها:
- برای استایلدهی به صفحات وبسایت از این زبان برنامهنویسی میتوان بهره گرفت.
- نسخه فعلی و ارتقا یافته این زبان، CSS3 است.
- جهت طراحی رابط کاربری اپلیکیشنها از CSS کنار HTML و جاوا اسکریپت بهره میگیرند.
نقاط قوت:
- با بهره از CSS میتوانید سرعت وبسایت خود را افزایش دهید.
- طراحی سایت با سی اس اس در زمان شما صرفهجویی میکند.
- این زبان با انواع و اقسام دستگاههای مختلف سازگاری داشته و مشکلی ایجاد نخواهد کرد.
نقاط ضعف:
- سی اس اس هم همانند زبان HTML به نسبت امنیت پایینی دارد.
- این زبان در زمینه Cross browser با مسائل مختلف روبرو خواهد بود.
- احتمال بهم ریختگی استایل پس از طراحی با CSS وجود خواهد داشت.
JavaScript
جاوا اسکریپت را احتمالا بارها و بارها شنیدهاید. جاوا یک زبان اسکریپت نویسی یا برنامه نویسی بوده که به برنامه نویسان این امکان را میدهد تا بتوانند ویژگیهای پیچیده و تعاملی را به صفحات وبسایت اضافه یا کم کنند. هنگامی که شما وارد یک وبسایت میشوید و حالتهای پیشرفته و سه بعدی را در آن مشاهده میکنید، شک نکنید که در طراحی آن از جاو اسکریپت بهره گرفته شده است. در واقع در یک جمله مختصر و کوتاه میتوان گفت، اسکریپتهای نوشته شده توسط جاوا اسکریپت به کدهای HTML و CSS حالت تعامل میدهند و یک سایت پویاتر دیده میشود.
ویژگیها:
- جاوا اسکریپت نیز یک زبان برنامهنویسی سبک وزن بوده و حین اجرا سرعت بالایی دارد.
- یادگیری آن راحت بوده چرا که سینتکسهای بسیار سادهای دارد.
- علاوه بر طراحی سایت شما از این زبان برنامهنویسی میتوانید در زمینه توسعه برنامههای موبایل، بازیها و وب سرورها نیز بهره بگیرید.
نقاط قوت:
- سرعت این زبان برنامه نویسی به نسبت بالاست و در حین اجرا و لود اذیت نمیکند.
- با سایر زبانهای برنامهنویسی دیگر میتوانید آن را ادغام نمایید.
- ساده و همه کاره
نقاط ضعف:
- این زبان از ارثبری چندگانه پیروی نمیکند.
- کدهای جاوا اسکریپت قابل مشاهده هستند و امکان تغییر کد توسط کلاینت وجود دارد. به همین منظور امنیت این زبان به نسبت سایر زبانها پایین است.
- پروسه تشخیص مشکل در زبان جاوا برای توسعهدهندگان به نسبت سخت است. چرا که در این زبان امکانات خطایابی وجود ندارد.
TypeScript
یکی از زبانهای برنامه نویسی مدرن جهت توسعه وب، TypeScript است. این زبان نوع توسعه یافته زبان جاوا اسکرپیت است. به همین منظور از نظر سینتکسها و مفاهیم کاملا شبیه به جاوا عمل میکند. برخی از ویژگیهای منحصر به فرد و توسعه یافته این زبان به نسبت جاوا اسکریپت تکمیل خودکار موقع کدنویسی، راحتسازی توسعه کد شی گرایی و مجهز بودن به چند ابزار خطایابی داخلی است.
ویژگیها:
- وجود سیستم خطایابی داخلی، پروسه توسعه را در هر زمان سریعتر میکند.
- یکی از ویژگیهای خاص و منحصر به فرد زبان TypeScript، ویژگی Type-Safe آن است. بنابراین خطاهای مربوط به نوع داده و متغییر کاهش پیدا میکند.
- شاید برایتان جالب باشد اما ویژوال استدیو کد از این زبان برنامه نویسی پشتیبانی میکند.
نقاط قوت:
- یکی از ویژگیهای ممتاز و نقاط قوت این زبان سادهسازی پروسه مدریت کد است.
- از مفاهیم شیگرایی پیشتیبانی میکند.
- تمامی برنامههای تحت وب پیچیده و پایگاه دادههای بزرگ با این زبان قابلیت توسعه دارند.
نقاط ضعف:
- برای برنامهنویسی با این زبان باید در ابتدای امر به خوبی جاوا اسکریپت را آموزش ببینید.
- کد تایپ اسکریپت در ابتدا به کد جاوا اسکریپت معادل خودش تبدیل و سپس اجرا میشود.
- این زبان نیاز به کامپایلر دارد. خطاها حین کامپایل نشان داده میشوند نه کدنویسی.
زبانهای برنامه نویسی backend
بک اند دقیقا همان جاییست که پردازشها برای انجام فرمانها اجرا میشود و از دید کاربران کاملا پنهان است. در حقیقت برنامه نویسی بک اند نقش مهمی را در مدیریت دادهها و همچنین پاسخگویی سریع و درست به درخواستهای کلاینتها و دسترسی به پایگاه داده را دارد. برخی زبانهای برنامه نویسی بک اند عبارتند از:
Python
یکی از زبانهای برنامه نویسی برای سمت سرور، پایتون است. این زبان برنامه نویسی روز به روز در حال ارتقا و رشد بوده و از مجموعه بزرگی از کتابخانهها پشتیبانی میکند. بنابراین برنامه نویسان مبتدی و حرفهای میتوانند به راحتی از این زبان بهره بگیرند. توسعهدهندگان میتوانند جهت توسعه بک اند علم داده، اسکریپت نویسی و توسعه وب از زبان برنامه نویسی پایتون بهره بگیرند.
از ویژگیهای منحصر به فرد و فوقالعاده این زبان میتوان به متن باز بودن، خطایابی سریع و پشتیبانی از کتابخانههای متعدد اشاره کرد. به همین دلیل است که بسیاری از مبتدیان و حرفهایها این زبان را جزء بهترین زبانهای برنامه نویسی دنیا میشناسند.
بسیاری از وب اپلیکیشنهای محبوب دنیا نظیر Spotify، Netflix و Uber با بهره از این زبان برنامه نویسی نوشته و طراحی شدهاند. شاید برایتان جالب باشد اما بک اند برنامه محبوب اینستاگرام هم با بهره از زبان برنامهنویسی پایتون نوشته شده است.
ویژگیها:
- توسعه، ارتقا، تغییرات مداوم سایت با پایتون بسیار ساده و راحت است.
- این زبان قابلیت ادغام با برخی از زبانهای برنامهنویسی نظیر C، C# و جاوا را دارد.
- ایجاد اپلیکیشنهای مبتنی بر وب را با بهره از فریمورکهای محبوبی مثل جنگو و فلاسک را راحت و ساده میکند.
نقاط قوت:
- مقیاسپذیری بالا
- خوانایی زیاد کدهای پایتون
- شیگرا بودن پایتون
نقاط ضعف:
- مفسری بودن پایتون و همچنین قابلیت تایپ پویای آن موجب کاهش سرعت اجرا شده است.
- حافظه زیادی را درگیر میکند.
- حافظه ناکارآمد و همچنین قدرت پردازش پایین
PHP
یکی از بهترین زبانهای برنامه نویسی جهت توسعه اپلیکیشنهای مبتنی بر وب، زبان برنامه نویسی PHP است. بسیاری از برنامه نویسان برای توسعه یک اند از این زبان بهره میگیرند. در حقیقت از زبان PHP برای توسعه وبسایتهایی پویا با دادههای بسیار زیاد یا کلان استفاده میکنند.
شاید بسیار تصور کنند که PHP تنها یک زبان برنامه نویسی توسعه وب است. اما اینگونه نیست و این زبان علاوه بر توسعه وبسایت، به عنوان یک پلتفرم همه منظوره برای برنامه نویسان نیز ساخته شده است. بیش از 200 میلیون از وبسایتهای دنیا با زبان برنامه نویسی پی اچ پی نوشته و طراحی شدهاند.
این زبان برنامهنویسی ویژگیهای بسیار زیادی دارد. به عنوان مثال یک زبان متن باز و سریع بوده که با همه سیستم عاملها چه ویندوز و چه یونیکس سازگار است. تنها عیب این زبان آن است که برای مبتدیان این حوزه مناسب نیست. اما با این وجود بسیاری از سیستمهای مدیریت محتوا نظیر وردپرس یا جوملا مبتنی بر پی اچ پی هستند و بسیار از صاحبین وبسایتها با آنها به سادگی کار میکنند.
PHP یک فریمورک بسیار قدرتمند مانند لاراول را دارد. راول به شما این امکان را میدهد تا بتوانید اپلیکیشن یا وبسایت خود را براساس الگوی معمار MVC توسعه دهید. در حقیقت شما با بهره از فریمورک لاراول میتوانید همه فرآیند توسعه اپلیکیشن یا سایت را با سرعت بیشتری انجام دهید.
ویژگیها
- زبان برنامه نویسی PHP از طریق افزونههایی مانند دات نت، MY SQL و آپاچی به راحتی پشتیبانی میشود.
- این زبان قدرت بسیار زیادی دارد و قادر است تصویر، متن، انیمیشین و HTML را به عنوان خروجی نمایش دهد.
نقاط قوت
- زبان برنامه نویسی پی اچ پی روی تمامی سیستم عاملهای قابل اجرا و پیادهسازی است.
- این زبان برنامه نویسی به دلیل کاربرد بالا و همچنین قدمت بسیار زیاد، حمایت اجتماعی بالایی پیدا کرده و منبع یادگیری و روش حل خطاها را راحتتر کرده است.
- نحوه استفاده و یادگیری از این زبان برنامهنویسی نسبت به سایر زبانهای برنامهنویسی راحتتر است.
نقاط ضعف
- ویژگیهای مرتبط با خطایابی کدها در این زبان برنامهنویسی خوب نیست.
- اگر بدون فریمورک از PHP بهره بگیرید، امکان کند بودن وجود دارد.
- مدیریت اپلیکیشنهای آنلاین با این برنامه به نسبت سایر زبانهای برنامهنویسی سخت خواهد بود.
Ruby
یکی دیگر از زبانهای برنامهنویسی عالی و فوقالعاده جهت توسعه وبسایت، روبی نام دارد. یادگیری این زبان برنامهنویسی مانند پایتون برای افرادی که مبتدی هستند، بسیار مناسب و راحت است. بنابراین اگر تا به امروز هیچ زبان برنامهنویسی را شروع نکردید، روبی میتواند یک انتخاب خوب برای شما باشد.
زبان برنامه نویسی روبی نیز از یک فریمورک قدرتمند به نام Ruby on Rails بهره میگیرد. این فریمورک با بهره از معماری MVC ساختارهای پیش فرضی را برای پایگاه داده، وب سرویس و صفحات وب به کاربران و برنامهنویسان ارائه میکند. به همین منظور این زبان برنامهنویسی یک زبان فوقالعاده عالی برای توسعه وبسایت است.
ویژگیها
- زبان روبی از ابزارهای مختلف رابط کاربری گرافیکی (GUI) پشتیبانی میکند.
- این زبان از همه پلتفرمها نظیر ویندوز، مک، لینکوس و… پیشتیبانی میکند. به همین منظور کار برای توسعهدهندگان وب بسیار آسان و راحت خواهد بود.
- یکی از ویژگیهای برجسته این زبان، جمع آوری زباله و همچنین مدیریت بسته متمرکز است.
نقاط قوت
- زبان برنامه نویسی روبی دارای ابزارها و کتابخانههای مفید است.
- این زبان عالی و فوقالعاده به صورت کامل به استانداردهای وب پایبند بوده و هست.
- بسیاری از مبتدیان میتوانند به راحتی این زبان برنامه نویسی را یاد بگیرند.
نقاط ضعف
- یکی از نقاط ضعف این زبان برنامهنویسی، خطایابی سخت کدها است.
- عملکرد این زبان نسبت به سایر زبانهای برنامهنویسی کند است.
- پیروی بسیار شدید از استانداردها موجب شده تا این زبان انعطافپذیری خود را از دست بدهد.
جمعبندی
همانطور که در این مطلب مطالعه کردید، زبانهای برنامهنویسی مختلفی وجود دارند که شما با بهره از هریک از آنها میتوانید کار توسعه وب و اپلیکیشن را انجام دهید. علاوه بر زبانهای برنامهنویسی بالا، زبانهای دیگر مانند C، C# و… نیز وجود دارند که در گذشته بیشتر کاربرد داشتند. بنابراین بسته به نیاز و دانش تخصصی جهت طراحی وبسایت یا اپلیکیشن میتوانید یکی از زبانهای بالا را انتخاب کنید.