آخرین مقالات

مراحل تولید محتوای الکترونیکی و آموزشی چیست؟ 0 تا 100 فرایند و قواعد

باتوجه به نیاز اساسی هر کسب و کاری به تولید محتوا با کیفیت بهتر است به عنوان یک محتوا نویس با مراحل تولید محتوا آشناییت لازم را داشته باشید. شاید پیش از این هم اطلاعاتی پراکنده در این موضوع داشته باشید اما رعایت اصول هر مرحله به شما کمک می کمد یک محتوای خوانا و با سئو خوب تولید کنید.

در این راه شما ابزار خوبی برای کمک گرفتن خواهید داشت که همگی جز ابزارهای تخصصی تولید محتوا هستند. توجه کنید که تولید محتوا در سایت و اینستاگرام تقریبا اصول مشابهی دارد اگرچه به علت تفاوت این دو پلتفرم قطعا نحوه بارگذاری آن ها با یکدیگر متفاوت است.

مرحله اول نیاز سنجی و برسی سفر محتوا

برای برسی نیاز کاربران شما باید با نحوه عملکرد ذهن افراد آشنا باشید. اصطلاحا، زمانی که مخاطب در وضعیتی خاص قرار می گیرد مثلا وقتی پا درد دارد ابتدا به دنبال پیدا کردن دلیل آن است. سپس با برسی دلایل احتمالی نهایتا به نتیجه می رسد باید از کفش های طبی استفاده کند و در نهایت کلمه ای که سرچ خواهد کرد خرید کفش طبی خواهد بود.

این احساس نیاز که در ذهن مخاطب شکل گرفته، طی یک سفر محتوایی به وجود آمده است. زمانی که شما به عنوان یک محتوا نویس این موضوع را درک کنید می توانید بسیاری از سفرها و نتیجه گیری های احتمالی مخاطب خود را حدس بزنید. حال طبق این حدسیات که از نیاز های مخاطبین شکل گرفته، می توانید به سراغ مراحل تولید محتوا بروید.

مرحله دوم مشخص کردن هدف محتوا

یکی از مراحل تولید محتوا که اهمیت بالایی دارد همین مرحله است. اگر با انشا نویسی و قواعد آن آشنایی داشته باشید، می دانید پیش از شروع باید ابتدا تمامی کلمات، ایده ها، موضوعات مدنظر مربوط به چیزی که قصد دارید در رابطه با آن نگارش انجام دهید را بنویسید. سپس با در نظر گرفتن ساختار بندی محتوا، به ایده های بیان شده سازمان ببخشید.

مثلا اگر قرار است در رابطه با کفش تولید محتوا انجام دهید، با مطرح کردن موضوعاتت مرتبطی همچون جنس کفش، کفش پاشنه بلند، کفی طبی یا کفش چرم یک ایده کلی در ذهنتان شکل دهید. سپس باید تقسیم بندی محتوایی را انجام دهید و تصمیم بگیرید قرار است در متن مدنظر از کجا به کجا برسید و در مسیر چه نکاتی را با چه ترتیبی بیان کنید.

مرحله سوم شناخت مخاطب و نحوه انتقال مطلب

می دانید که باتوجه به تفاوت زمینه های موضوعی مختلف و حتی سن مخاطبین، میزان تاثیر پذیری افراد از یک محتوا متفاوت است. مثلا یک کودک ارتباط زیادی با تصاویر و محتوا اینفوگرافیک برقرار می کند. بلعکس در رابطه با یکسری موضوعات تخصصی نمی توان در نوشتن متن کوتاهی کرد و فقط از تصویر استفاده کرد.

پس با توجه به حوزه مدنظر که می تواند حوزه فروش، آموزش، تحقیقاتی یا حتی سرگرمی باشد نوع مخاطب و نوع نیاز او می تواند متفاوت باشد. همچنین باید توجه داشته باشید مخاطبی که به سراغ محتوا شما آمده به دنبال یک پاسخ سریع است یا تخصصی ترین و با جزئیات ترین محتوا را می خواهد. البته برای شناخت پرسونا می توان از ابزار آماده Make My Persona نیز استفاده کرد.

استفاده از ابزار برای تعیین پرسونا
استفاده از ابزار برای تعیین پرسونا

مرحله چهارم تعیین نوع محتوا

در مراحل تولید محتوا که ذکر شد پس از رسیدن به شناخت کافی از مخاطب و نیازهایش حال زمان تعیین نوع انتقال محتوا به او فرا رسده است. محتوا می تواند انواع مختلفی داشته باشد:

این نوع محتوا همانطور که از نامش پیداست شامل متون و نوشته است. نوع نگارش و رعایت دستورات نگارشی در تهیه این نوع از محتوا بسیار مهم است. اگر یک متن گنگ باشد و مخاطب با آن ارتباط برقرار نکند نتیجه ای جز کاهش بازدید برای شما نخواهد داشت.

محتوای صوتی می تواند به شکل پادکست باشد یا حتی به شکل صدایی روی یک پس زمینه و در تهیه آن باید از صدایی رسا در عین حال گوش نواز استفاده کرد. این مدل از محتوا می تواند در پس زمینه خود حتی موسیقی بی کلامی نیز داشته باشد تا حس و حال بهتری را به فرد بدهد.

  • محتوای تصویری

محتوای تصویری هر عکسی را شامل می شود. البته دقت داشته باشید این تصاویر با کیفیت و در اندازه استاندارد باشد. هرچند در شبکه های اجتماعی همچون اینستاگرام این سایزبندی از پیش تعیین شده است.

  • محتوا ویدئویی

محتوا ویدیویی مجموعی از محتوا صوتی و تصویری و حتی متنی است. می توان به راحتی با صدا گذاری، تکست نوشتن و تصویربرداری از موارد لازم یک ویدئو تاثیر گذار برای ارائه به مخاطب تهیه کرد.

  • محتوا اینفوگرافیک

ترکیبی از عکس و نوشته روی عکس که یک محتوا نسبتا کوتاه را می سازد؛ محتوا اینفوگرافیک می گویند. البته باید از فونت مناسب و کیفیت خوب آن اطمینان حاصل کرد.

  • محتوا پوستر و کاتالوگی

پوسترها و کاتالوگ ها نیز به نوعی محتوا اینفوگرافیک محسوب می شوند با این تفاوت که می توانند از ساختار متفاوتی بهره مند باشند. مثلا در یک کاتالوگ تیتر بسیار اهمیت دارد و حتی فونت و رنگ آن نیر می تواند تاثیر عجیبی رو مخاطب بگذارد.

  • محتوا وبیناری یا لایو

در مراحل تولید محتوا دقت داشته باشید که برخی محتوا ها به صورت برخط یا آنلاین اند. در محتوا های آنلاین ویدیویی همچون یک نشست برای گفتگو عمل کنید. در این نشست از تصاویر و متن های جداب استفاده کنید تا علاوه بر کاربردی بودن اصطلاحا حوصله سربر نباشد.

انواع محتوا در اینستاگرام
انواع محتوا در اینستاگرام

برسی انواع محتوا در اینستاگرام

یکی از مراحل تولید محتوا برای سوشیال مدیا کارها، آشنایی با همین برنامه اینستاگرام است. به طور کلی نوع های محتوایی همان هایی هستند که ذکر کردیم اما در سوشیال مدیایی همچون اینستاگرام برای همین محتواها به طور پیشرفته حالات دیگری نیز قرار داده و برخی اند قواعد تولید محتوا در این قسمت متفاوت است.

  • IGTV

IGTV ها شامل ویدیو های طولانی قابل مشاهده در اینستاگرام است. این قسمت به شما قابلیت آپلود ویدیو هایی از ۱۰ تا ۶۰ دقیقه ای با رزولوشن 4K را می دهد که توسط کاربر قابل جلو عقب زدن و لایک شدن است. بیستر برای مراحل تولید محتوای آموزشی یا آپلود لایو های سیو شده از این قابلیت استفاده می شود.

  • POST

مهم ترین قسمت برای آپلود محتوا دست است که در صفحه اول کاربر نمایش داده می شود. پست گداشتن در اینستاگرام قوانین خودش را دارد. شما اگر روزانه بیش از ۳ عکس را پست کنید تنها همان سه عکس اول به کاربران نمایش داده می شود پس بهتر است از چنین کاری صرف نظر کنید.

در کپشن نویشی برای پست هایتان نهایت دقت را به خرج دهید چرا که قسمتی مهم برای قرار دادن محتوای متنی شما است و قابل ذکر است که با اپدیت جدید اینستاگرام اکنون قابلیت سرچ کلمات موجود در کوشن شما علاوه بر هشنگ ها نیز موجود است.

  • STORY

استوری بهترین قسمت برای قرار دادن محتوای روزمره یا پرتکرار شما است. در فرایند تولید محتوا  با توجه به این که در بخش هایلایت قابلیت سیو استوری نیز وجود دارد. سرعت رد شدن استوری بالا تر از پست است وهمین موضوع آن را به بخشی قابل توجه تبدیل می کند.

  • REEL

این قابلیت که به تازگی برای کشور ما فراهم شده همانند نرم افزار تیک تاک عکل می کند. یعنی ویدیو هایی با حجم کمتر و سرعت بیشتر اسکرول که در بخشی لابلای دیشت ها نمایش داده می شود و به اصطلاح بمب بازدید اینستاگرام است.

  • STORY NOTE

جدید ترین قابلیت اینستاگرام نوت استوری ها اند که صرفا با قرار دادن یک نوت یک الی دو خظی می توانید برای ۲۴ ساعت توجه مخاطب را به خود جلب کنید چرا که این عملکرد در رساندن پیام های کوتاه به مخاطب اهمیت دارد.

مرحله پنجم انتخاب لحن مناسب محتوا

 در این قسمت از مراحل تولید محتوا یک بار دیگر برمی گردیم به مقوله شناخت مخاطب و البته تاکید می کنیم بر اهمیت فضای کاری در لحن مورد استفاده؛ این بستگی به موضوع و میزان تخصصی بودن آن دارد.

در برخی مواقع بهتر است برای سهولت خواندن از کلمات سخت و تخصصی زیاد در متن استفاده نشود. این به معنی آن نیست که لحنی محاوره ای و خودمانی را برای ساخت محتوا استفاده کنید. مگر در شرایط هایی همچون تولید محتوا های بلاگری اینستاگرامی که ارتباط نزدیک برقرار کردن با مخاطب اهمیت دارد.

یا گاها در برخی تیترهای کاتالوگی و در اینفوگرافیک ها آن هم باید به گونه ای باشد که ساختار محتوا حفظ شود. در مواقعی نیز چنین نیست و باید عینا تمامی اصطلاحات هرچند سخت و تخصصی در محتوا ذکر شود و در نهایت یک محتوا با بار علمی بالا تحویل دهید. اما بهترین روش برای تولید محتوا میانه روی است.

از لحنی استفاده کنید که امروزی است یعنی کلمات قدیمی و سخت مثل مضاف، ثقیل و حتی کلمه می باشد را استفاده نکنید. مهم ترین چیز در مراحل تولید محتوا خوانایی و قابل فهم بودن آن است.

انتخاب لحن مناسب برای محتوا
انتخاب لحن مناسب برای محتوا

مرحله ششم ایده یابی کلمه کلیدی

مراحل تولید محتوای الکترونیکی بخش مهمی را به نام کلمه کلیدی شامل می شود. در وبسایت ها و سوشیال مدیا ما با کلماتی سر و کار داریم که در سفر محتوا، مخاطب آن را سرچ کرده و عینا به دنبال موضوع متصل به آن است. شما با دانستن user intent یا همان کانسپت کلمه کلیدی بهترین کلمات را پیدا کنید.

این کانسپت یعنی نیت و قصدی که مخاطب از سرچ کردن آن کلمه دارد و در نهایت به دنبال یافتن چیست. برخی کلمات هم کانسپت هستند یعنی هنگامی که مثلا سرچ می کنید خرید کفش موتور جستجو برای شما نمونه های قابل خرید کفش را نشان می دهد و اگر هم سرچ کنید قیمت کفش باری دیگر محتوا های شبیه به آن را به شما نمایش می دهد.

اما اگر سرچ کنید مدل کفش موتور جستجو کاملا متفاوت عمل می کند چون می داند هدف شما خرید نیست و صرفا می خواهید مدل های مختلف کفش را ببینید در نتیجه محتوا های جدیدی را به شما نشان خواهد داد.

برای یافتن این کانسپت می توانید از ابزار Serpstat نیز استفاده کنید. البته نحوه یافتن و استفاده از این کلمه کلیدی در هر پلتفرمی متفاوت است که هدف این قسمت از مراحل تولید محتوا شناخت همین موضوع است.

استفاده از ابزار برای مشحص کردن کانسپت کلیدی
استفاده از ابزار برای مشحص کردن کانسپت کلیدی

کلمه کلیدی اصلی و فرعی در وبسایت ها

ما دو مدل کلمه کلیدی داریم که گاها می توانند کاملا یکسان نیز باشند.

1. کلمه کلیدی اصلی

کلمه ای که کانسپت آن را پیدا کرده ایم و هم اکنون قصد داریم تا با سرچ آن در مرورگر سایت ما نمایش داده شود. سئو کارها با استفاده از یکسری ابزار می توانند به راحتی کلمه کلیدی اصلی خود متن خود را پیدا کنند معروف ترین این ابزار شامل موارد زیر است :

استفاده از ابزار برای استخراج کلمه کلیدی اصلی
استفاده از ابزار برای استخراج کلمه کلیدی اصلی

2. کلمه کلیدی فرعی

راحت ترین روش برای استخراج این دست از کلمات سرچ کلمه کلیدی اصلی در گوگل است که سپس در قسمت پیشنهاد های سرچ گوگل تمامی کلمات کلیدی فرعی نمایش داده می شوند.

نحوه پیدا کردن کلمه کلیدی فرعی
نحوه پیدا کردن کلمه کلیدی فرعی

کلمه کلیدی در اینستاگرام

در مراحل تولید محتوا دقت کنید که ساختار سرچ اینستاگرام با گوگل متفاوت است. موتور جستجو اینستاگرام تنها قسمت های خاصی از دیج شما را در نظر می گیرد.

قسمت آدرس پیج، نام پیج، هشتگ ها، لوکیشن ها، کپشن و از همه مهم تر بیوگرافی پیج شما قابل سرچ شدن توسط موتور جستجو اینستاگرام هستند. افراد متخصص در سوشیال مدیا بهترین کلمات کلیدی را با استفاده از ابزار Google Trends و keywordtool.io استفاده می کنند.

ابزار پیدا کردن کلمه کلیدی برای اینستاگرام

مرحله نهایی ساختار سازی و نگارش محتوا

یک محتوا شامل ۴ بخش اصلی تیتر یا عنوان، مقدمه، بدنه، نتیجه گیری نهایی است.

1. تیتر نویسی محتوا

در مراحل تولید محتوا هنگام نوشتن عنوان برای محتوا باید دقت داشته باشید کلمه کلیدی اصلی حتما باید در تیتر اول محتوا وجود داشته باشد. همچنین ابزاری همچون keywordtool نیز برای یافتن بهترین عنوان استفاده کنید. در مراحل تولید محتوا ما انواع تیتر را داریم.

ابزار پیدا کردن تیتر مناسب محتوا
ابزار پیدا کردن تیتر مناسب محتوا
  • تیتر خبری

در این دست از تیترهای محتوایی یک جمله خبری که برای مخاطب جذاب است استفاده می شود. از کلماتی همچون بهترین، بدترین، ارزان ترین، گران ترین، مورد استفاده ترین، کامل ترین در این نوع از تیتر ها استفاده  کنید. مثل: خرید بهترین کفش سال با کمترین قیمت

  • تیتر پرسشی

این نوع تیتر باید به گونه ای باشد که انگار خود مخاطب دارد آن پرسش را مطرح می کند. پس باید ارتباط نزدیکی با یوزر اینتنت داشته باشد. مثل چگونه ویندوز کامپیوتر خود را عوض کنیم؟

  • تیتر با استفاده از اعداد

این مدل از عنوان نیز تاثیر زیادی بر مخاطب دارد. مثلا ۱۰ راهکار اصلی تعویض لاستیک، تولید محتوا در ۵ مرحله، ۶ مورد از مهم ترین دلایل خرید کفش چرم.

  • دو تیتری

تیتر هایی که پس از اتمام تیتر اول با یک علامت + به تیتری تکمیلی وصل می شوند جز تیتر های دوتایی یا تکمیلی هستند. مثل عنوان همین محتوا.

2. مقدمه نویسی

در ایجاد مقدمه مناسب باید به محتوا تسلط لازم را داشت. مراحل تولید محتوا را در نظر بگیرید. اکثر افراد ابتدا مقدرمه را می نویسند و سپس به نگارش بقیه محتوا می پردازند. اما این گونه بخش زیادی از محتوا در مقدمه بدون کوچک ترین اشاره ای باقی می ماند. پیشنهاد می شود پس از نگارش اولیه متن و نوشتن تمامی عناوین با یک خلاصه نویسی، مقدمه ای جذاب شامل برسی کل محتوایتان قرار دهید.

3. نگارش بدنه محتوا

بدنه محتوا شما شامل تمامی عناوین صحبت شده و تصاویر است. جایی که شما باید به خوبی به سوالات ذهن مخاطب پاسخ دهید و درست همان چیزی که مخاطب به دنبال آن است را به اون بدهید. در نگارش بدنه محتوا پاراگراف بندی و استفاده از تیتر های H3 را از قلم نیندازید تا خوانایی متن شما بالا تر رود.

4. نتیجه گیری

در این قسمت از مراحل تولید محتوا شما با یک دید کلی به محتوا نگاه می کنید و مسیری که از تیتر و مقدمه شروع کرده اید را به پایان می رسانید. حتما توجه داشته باشید که بخش نتیجه گیری واقعا باید در بردارنده یک نتیجه کلی از متن شما باشد و نم توان مخاطب را سردر گم در میان کلی توضیحات رها کرد.

می توانید برای کارایی بهتر نتیجه گیری مخاطب را در انتها به چیزی دعوت کنید. مثلا بگویید نظرشان را راجب محتوا بگویند یا راه کارشان را به شما ارائه دهند.

پایان کار

حال که با تمامی مراحل تولید محتوا آشنا شدید به نظر می رسد زمان آن رسیده تا با شروع تولید یک محتوا خود را بسنجید. توجه داشته باشید استفاده از ابزار مخصوص تولید محتوا نقطه قوت شما خواهد بود. پیشنهاد می شود پیش از هر چیز به استخراج موضوع خود با استفاده از این ابزار بپردازید.

سپس با توانایی ها و خلاقیت خود به آن شاخ و برگ دهید درست مثل نوشتن یک انشا و در یک نوت پد آن را به صورت یک پیشنویس کلی بنویسید. با این روش ساختار بندی کلی محتوا شما بدست می آید و کار شما آسان تر خواهد شد.

5/5 - (4 امتیاز)

گفتگو کنید

4 نظر

  1. سلام شما خدمات تولید محتوا هم انجام میدید؟
    هزینش رو هم بفرمایید ممنون

  2. تولید محتوا کاری زمانبر هستش که متاستفانه بعضی از دوستان اون رو نوشتن انشاء اشتباه میگیرن

نظر دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مقالات مرتبط