در گذشته داشتن یک سایت برای کسب و کارها ضروری نبود، زیرا عموم مردم به اینترنت دسترسی نداشتند. اما با عرضه گسترده گوشیهای هوشمند ارزان قیمت و رده بالا، روز به روز بر تعداد کاربرانی که به اینترنت دسترسی پیدا کردند افزوده شد و اکنون وبگردی به یکی از تفریحات روزمره عموم مردم تبدیل شده است. بسیاری از افراد برای خرید یک محصول یا آشنایی با یک برند نام آن را در اینترنت جستجو میکنند و اگر وبسایتی با آن نام وجود داشته باشد، آسانتر به آن اعتماد خواهند کرد. این باعث شده داشتن یک سایت برای هر کسب و کاری به ضروریات تبدیل شود. داشتن یک سایت مزیتهای فراوانی برای کسب و کارها دارد. شما میتوانید از آن برای اطلاع رسانی، تبلیغات، پیدا کردن مشتری، فروش محصولات یا ارائه خدمات به مشتریان استفاده کنید.
در زمانهای قدیم هر کسی نمیتوانست صاحب یک وب سایت باشد و فقط سازمانها و شرکتهای بزرگ بودند که برای خود یک سایت را طراحی کرده بودند. ولی به لطف پیشرفت تکنولوژی، این روزها دیگر هیچ محدودیتی برای داشتن یک سایت وجود ندارد و شما میتوانید خودتان طراح سایت کسب و کارتان باشید.
مراحل ساختن انواع سایت
افراد تازهکار یا کارفرمایان ممکن است دید روشنی از مراحل ساخت سایت نداشته باشند. سایتی که شما مشاهده میکنید فقط جنبه ظاهری ندارد؛ بلکه از ساختاری شکل گرفته که خود آن حاصل انجام چندین مرحله مختلف است. اما چه اتفاقاتی در پشت پرده رخ میدهد که یک وبسایت به وجود میآید؟
اگر بدانید که چگونه یک سایت ساخته میشود، در هزینههای مربوط به توسعه و طراحی صرفهجویی خواهید کرد. شما خواهید فهمید که در هر مرحله قرار است چه اقداماتی انجام شود و همین باعث میشود بتوانید با برنامهریزی درستی نسبت به ساخت سایت خود تصمیمگیری کنید. این مراحل عبارتند از:
- نیازسنجی از کارفرما و تعریف پروژه
- خلق نقشه سایت و وایرفریم
- طراحی گرافیکی
- کد نویسی سایت
- آزمایش و بهینهسازی نهایی
۱. نیازسنجی از کارفرما و تعریف پروژه

نخستین گامی که باید در مراحل ساخت یک وب سایت طی کنید، تعریف پروژه به روشنترین شکل ممکن است. شما باید نیازهای کارفرما را بشنوید و اهداف آن از طراحی سایت را بدانید. به طور مثال وبسایتی که برای فروش اسباب بازی ساخته میشود، کاملاً متفاوت از وبسایتی است که به فروش محصولات آرایشی و بهداشتی میپردازد. در مورد اول، مشتریان شما کودکان ۲ تا ۱۰ ساله هستند، در حالی که در مورد دوم مشتریان شما را افراد بزرگتر از ۲۰ سال تشکیل میدهند. بنابراین سلیقه و نیازهای مشتریان با یکدیگر متفاوت است. برای اینکه بتوانید نیاز کارفرما را به دقت بررسی کنید، باید به چند سوال پاسخ دهید:
- سایت قرار است برای چه کاربرانی طراحی شود؟
- کاربران انتظار دارند که چیزی را در سایت ببینند؟
- هدف اصلی سایت اطلاع رسانی، فروش یا سرگرمی است؟
این مهمترین بخش مراحل ساخت یک سایت از ابتدا تا انتها است. اگر پاسخ روشنی برای این سوالها پیدا نکنید، ممکن است پروژه به مسیر اشتباهی برود.
۲. خلق نقشه سایت و وایرفریم
ساختن یک سایت بدون نقشه سایت مثل ساختن خانه بدون نقشه است. هر وب سایتی دارای یک شخصیت مستقل است و آن باید به گونهای طراحی شود که ارتباط مؤثر و خوبی بین بازدیدکنندگان و سایت شکل بگیرد. یک قلم و کاغذ بردارید یا از نرم افزارهای کامپیوتری مثل Figma برای آوردن ایدههایتان از طراحی سایت روی کاغذ استفاده کنید. در این مرحله، در مورد تمام اجزای مربوط به سایت فکر میشود تا بررسی شود که چگونه میتوان از آنها در طرح سایت استفاده کرد. در این مرحله ایدههای مختلف آزمایش میشود تا بهترین ایده انتخاب شود.
گرچه وایرفریم طراحی نهایی سایت نیست، اما راهنمای بسیار خوبی برای این است که بدانید سایت قرار است چگونه باشد و عناصر مختلف در کجای صفحه و با چه هدفی جای میگیرند. سپس طرح اولیه به وجود آمده در اختیار کارفرما گذاشته میشود تا اگر مورد خاصی وجود داشته باشد، با همفکری آن به وایرفریم افزوده شود. پس از نهایی شدن طرح اولیه، وایرفریم در اختیار گروه گرافیکی قرار میگیرد.
۳. طراحی گرافیکی
یکی از مهمترین مراحل ایجاد سایت، طراحی گرافیکی آن است. بنابراین مهارت گروه طراحان گرافیکی در شکلگیری یک سایت بدون نقص اهمیت بسیار زیادی دارد. طراحان معنا و مفهوم رنگها، تصاویر و المانهای بصری را به خوبی درک میکنند و میتوانند بهترین تصمیمگیرنده برای چگونگی ظاهر یک سایت تأثیرگذار باشند. در این بخش طرح اولیه یا همان وایرفریمی که در مرحله قبلی ایجاد شده، به عناصر گرافیکی زیبایی تبدیل خواهد شد و رابط کاربری سایت شکل خواهد گرفت. طراحی سایت در این مرحله تمام تصمیمات، تصاویر، محتوا و غیره را روی صفحه اعمال خواهد کرد. محتوای بصری خوب میتواند به ارتباط بهتر مخاطبان با سایت منجر شود؛ بنابراین باید به خوبی برای این مرحله وقت گذاشته شود.

روشهای مختلفی برای طراحی گرافیکی سایت وجود دارد. نرم افزار ادوبی فتوشاپ و ادوبی ایلاستریتور، انتخاب اول بسیاری از طراحان برای خلق چهره گرافیکی یک وبسایت است. اما نرم افزارهای دیگری مثل Affinity Designer نیز وجود دارد که نرم افزار سبکتری محسوب میشود و برخی از طراحان ترجیح میدهند از آن استفاده کنند. انتخاب رنگها، طراحی آیکونها و عناصر گرافیکی و همینطور انتخاب فونتهای مورد نظر برای محتوای متنی سایت همگی در این مرحله انجام میشود.
۴. کد نویسی سایت
بعد از اینکه طرح نهایی توسط گروه طراحان گرافیکی ایجاد شد، وقت آن است که این طرح به کدهای وب HTML تبدیل شده و تیم بکاند هم به صورت موازی کار خودشان را برای ایجاد ساختار وبسایت شروع کنند. تا اینجای کار مراحل ساخت سایت وردپرسی و یک سایت کد نویسی شده یکی است. اما وقتی کار با کدها آغاز میشود، قضیه متفاوت خواهد بود.
- سایت کد نویسی شده
در صورتی که قصد ندارید برای راهاندازی سایت خود از سرویس مدیریت محتوا وردپرس استفاده کنید، این طرح گرافیکی باید به صورت مستقل به کدهای HTML و CSS تبدیل شود. همزمان به صورت بکاند نیز روی طرح ارائه شده کار خواهد شد تا سایت پیادهسازی شود. در این مرحله، هر جایی که به درخواست کارفرما نیازی به ویرایش داشته باشد، تغییر انجام خواهد شد.
- سایت وردپرسی
اما در مراحل ساخت سایت وردپرس، برای تبدیل طرح گرافیکی نهایی با توجه به ساختاری که وبسایت کارفرما دارد، یکی از گزینههای پیش رو استفاده از صفحهسازهای توانمندی مثل Elementor ،WPBakery ،Divi و غیره است. این برنامهها امکاناتی را در اختیار طراحان وب قرار میدهند که به واسطه آنها میتوان با درگ و دراپ کردن طرح نهایی یک سایت را در وردپرس ایجاد کرد و تمام آیتمها را در جای تعیین شده قرار داد. روش دیگری که میتواند مورد استفاده قرار بگیرد، استفاده از تمهای از پیش ساختهای است که به صورت رایگان و پولی ارائه میشوند. کتابخانه غنی افزونههای وردپرس نیز مکمل خوبی برای نهایی کردن اجرای سایت کارفرما به بهترین شکل ممکن هستند. بکاند در این روش بر اساس نیاز یا باید توسط یک توسعهدهنده وب توسعه پیدا کند و یا با بهرهگیری از افزونهها انجام شود. با توجه به کمتر شدن نیاز به کدنویسی در این روش، هزینههای طراحی سایت نیز به مراتب پایینتر خواهد آمد.

نکته: با توجه به هسته قدرتمند وردپرس، هر روزه به تعداد مشتریان این CMS افزوده میشود و اکثراً این سیستم مدیریت محتوا را برای وبسایت خود انتخاب میکنند. دلایلی مثل مدیریت آسان سایت، ایجاد آسان تغییرات به لطف کتابخانه غنی پلاگینها، سئو عالی، بروزرسانی رایگان و امنیت و انعطافپذیری مثالزدنی وردپرس در این انتخاب دخیل است.
۵. آزمایش و بهینهسازی نهایی
آخرین گام از مراحل ساخت وب سایت، آزمایش و بهینهسازی آن است. روز به روز بر تعداد مرورگرهای وب افزوده میشود. بنابراین باید مطمئن شد که سایت طراحی شده با مرورگرهای محبوبی مثل کروم، فایرفاکس، سافاری و مایکروسافت اج سازگاری کاملی داشته باشد. علاوه بر این، با توجه به اینکه بسیاری از کاربران با گوشی موبایل به وبگردی میپردازند، مهم است که سایت طراحی شده واکنشگرا باشد تا به جز دسکتاپ، در صفحه نمایش گوشی موبایل و تبلت هم به خوبی نمایش داده شود. در این مرحله ایرادهای احتمالی برطرف خواهد شد و سایت از نظر اصول سئو (بهینهسازی برای نمایش در جستجوگرها) نیز بررسی میشود.

ممکن است برخی از لینکها دچار ایراد شوند، صفحاتی با پیغام خطای ۴۰۴ ظاهر شود، سرعت بارگذاری سایت ایدهآل نباشد و یا اشکالاتی در محتوای تأمین شده برای صفحات مختلف سایت وجود داشته باشد که نیازمند ویرایش باشند. تمام اینها، مواردی است که در مرحله آزمایش و بهینهسازی نهایی انجام خواهد شد تا مطمئن شوید سایت بدون هیچگونه ایرادی آماده انتشار است.
جمعبندی
با گسترش دسترسی مردم به اینترنت، تعداد کسب و کارهایی که به سمت تجارت الکترونیکی و بازاریابی دیجیتال گرایش پیدا میکنند، روز به روز بیشتر میشود. وبسایت، یکی از بهترین راههای ارتباط برقرار کردن با مخاطبان و فروش آنلاین محصولات است. به همین خاطر بسیاری از کسب و کارها با ایجاد یک سایت تلاش میکنند با مخاطبان خود ارتباط نزدیکتری پیدا کنند. اما اگر قصد دارید برای کسب و کار خود یک وبسایت راهاندازی کنید یا آنکه به یک طراح سایت تبدیل شوید، مهم است که با مراحل ساخت یک سایت از ابتدا تا انتها آشنا شوید. این آگاهی، دید روشنی برای تصمیمات بهتر به شما خواهد داد.